Odlukom Narodne skupštine Republike Srpske, 14. marta 2019. godine, Gradišci je dodijeljen status grada.

Ministarka uprave i lokalne samouprave Republike Srpske, Lejla Rešić, rekla je da je prema novom zakonu o lokalnoj samoupravi Gradiška izuzetak, aludirajući na to da ta lokalna samouprava nema zakonom predviđen broj stanovnika za dodjelu statusa grada, ali da ima veći broj zaposlenih u odnosu na prosjek Republike Srpske.

„Gradiška ima oko 49.200 stanovnika, što je za 800 manje od zakonski propisanog broja, ali je zaposlenost u ovoj lokalnoj samoupravi u prosjeku za oko 3% veća nego na nivou Republike Srpske.“ – rekla je Rešićeva

Prema Zakonu o gradu Gradišci, usvojenom u Narodnoj skupštini Republike Srpske, novo lokalno uređenje preuzelo je sve obaveze starog, opštinskog uređenja, čime nadležnosti i teritorijalna organizacije lokalne samouprave Gradiška nisu promijenjene.

Ono što se mijenja, prema riječima gradonačelnika Gradiške Zorana Adžića, jeste privredni i infrastrukturni razvoj grada, kao i komunikacija sa drugim lokalnim samoupravama unutar Bosne i Hercegovine, ali i izvan nje.

„Ovim zakonom je ostvarena mogućnost da Gradiška postane članica udruženja srednjoevropskih gradova i što bi je približilo raznim razvojnim fondovima Evropske unije,“ – izjavio je Adžić za lokalnu televiziju ‘’Info +’’.

Adžić je takođe spomenuo dobijanje eventualnih sredstava iz evropskih fondacija, za razvoj gradske privrede i infrastrukture.

„Dodjeljivanjem statusa grada Gradišci je olakšano dobijanje grantovskih sredstava od Evropske komisije, Razvojnih agencija Evropske unije i brojnih fondova, što planiramo iskoristiti za razvoj privrede i infrastrukture.“ – rekao je Adžić

Ekonomista Filip Radonić objašnjava da su „grantovi“ bespovratna sredstva koja mogu biti dodijeljena od bilo koje vladine ili nevladine organizacije, ili privatne kompanije.

„U ovom slučaju, riječ je o sredstvima koje Evropska unija odobrava zemljama u razvoju, a koje imaju potpisan sporazum o stabilizaciji i pridruživanju, a odobravaju se kako bi EU ekonomski, ali i politički i pravno pripremila zemlje za pristupanje toj zajednici.“ – objašnjava Radonić

O prednostima dobijanja statusa grada koje ima jedna lokalna samouprava, govorio je za SRNU gradonačelnik Trebinja Luka Petrović, navodeći da je Trebinje znatno razvilo komunikaciju unutar i izvan Republike Srpske.

„To doprinosi snažnijem utisku kod investitora i svih sa kojima komuniciramo, a primjetna je i sportska i kulturna razvijenost.“ – rekao je Petrović za novinsku agenciju SRNA.

Radonić takođe navodi da se privredni rast ne može planirati na osnovu grantovskih sredstava.

„Grantovi su nesigurna kategorije, jer čak i ukoliko se potpuno profesionalno napiše neki projekat, ne mora značiti da će EU odobriti sredstva za isti. Takođe, IPA program predviđa da pokrije samo određeni procenat investivija, a druga stvar je to da postoje ograničenja od 1,5 miliona evra po projektu. Grantovi mogu biti „pomoćni točkići“ za razvoj privrede i to isključivo ako znaš kako da ih namontiraš“ – rekao je Radonić

Politikolog i profesor na Fakultetu političkih nauka u Banjoj Luci Vlade Simović, navodi da je odluka o gradu Gradišci opravdana, ali da Republika Srpska nema dobar zakon o teritorijalnoj organizaciji.

„Postojeći zakon o lokalnoj samoupravi nije dovoljno dobar. Taj zakon bi trebao organizovati Republiku Srpsku kroz sistem gradova i seoskih opština, čime bi gradovi trebali biti uži gradski prostori današnjih opština i ne bi trebali imati manje od 5000 stanovnika, a seoske opštine bi trebalo da se organizuju u ruralnom prostoru koji bi objedinjavao više mjesnih zajednica. Time bi se dobio kvalitetniji sistem organizacije i funkcionisanja lokalnih samouprava.“ – izjavio je Simović

Komentarišući navode gradonačelnik Gradiške Zorana Adžića da će ta lokalna zajednica pristupiti pomenutim evropskim organizacijama, Simović govori da takva mogućnost postoji, ali da ona zavisi od sposobnosti lokalnih vlasti i dobro osmišljene strategije vođenja politke grada.

„Dobijanjem statusa grada osnažuje se imidž lokalne zajednice, to takođe donosi i određene političke, društvene pa čak i ekonomske pogodnosti. Takođe, institucionalno pozicioniranje jedne opštine gradom, daje joj mogućnost pirstupanju navedenim zajednicama.“ – komentariše profesor Simović

Procedura za proglašenje Gradiške gradom, započeta je na sjednici lokalne skupštine u februaru 2017. godine. Ovaj postupak je završen zakonom koji je usvojila Narodna skupština Republike Srpske 14.marta 2019. godine, a potom i skupština Opštine Gradiška 5.aprila 2019. godine, čime je ova lokalna samouprava i zvanično je počela funkcionisati kao grad.