Vozeći se kroz kasno jesenjsku maglu uz rijeku Savu u prohladno jutro žurio sam u zagrljaj manastira Osovica jer sam namjerio biti svjedok sadnje voćnjaka uz manastir. Prolazio sam kroz predio sav u bjelini jer je bio pokriven prvim mrazom, koji je kako kažu ipak došao prerano. Dobri ljudi i vjernici iz opštine Srbac su u dogovorili sa igumanom manastira da zasade autohtone sorte voća na manastirskoj zemlji ispod šume.

Kada stigosmo vidjeh da su vrijedni momci dan ranije iskopali rupe za voćke, pa je sadnja počela, a mi duvajući u ruke divili se ljepoti pejzaža, a dušu nam je grijala spoznaja da eto i ovdje kod ove svetinje ne izostaje potreba naroda da pokažu koliko vole ovakva mjesta i da mu se rado i uvijek vraćaju i priklanjaju.

Poslije dva sata kada je već bilo posađeno stotinjak voćki pozvaše nas na doručak, pa ostavišmo alat i smjerno pođosmo niz stranu do manastirske trpezarije. Posluži nas prvo rakijom pa sjedošmo za trpezu ljubavi, a lica nam ozarena i neka milina iz duše nam kulja. Ljepota davanja i pomaganja svojoj svetinji u sve nas unijela je  osjećaj pripadnosti i milinu, a ja lično u svojoj mašti već  vidjeh odrastao voćnjak i sočne plodove koje će uz volju svevišnjeg donositi. Završismo obje, ustadošmo prekrstismo se pa nazad na rad. Kada zazvoniše manastirska zvona svi kao po komandi počesmo se krstiti zahvaljući gospodu što je nas odabrao da budemo oni koji će ovdje ostaviti svoje tragove sadeći ovaj voćnjak.

Na dobro pripremljenom zemljištu uz stručne upute agronoma Milan Berića, iz Odeljenja za poljoprivredu opštine Srbac, posađeno je na četiri dunuma, oko 200 sadnica starih sorti jabuka, kao što su pogačarka, đedovača, žujica i krupna crvena, zatim krušaka karamanki, lubeničarki i karamuta, i trešanja, kao što su majska rana, rušt, bjelica.

Dobri iguman manastira jeromonah Teofil koji je po blagoslovu eparhijskog Arhijereja avgusta 2013. godine došao u manastir Osovicu, zahvali nam i blagoslovi rad, pa završišmo posao, a tek minulo podne. Punih duša se rastadošmo od ove ljepote i zaželješmo da se joj vraćamo jer je mjesto gdje se moleći našem svevišnjem obraćamo.

Istorija manastira

Najvjerovatnije ktitor Blagovještenjskog manastira Osovice je kralj Dragutin Nemanjić zadužbinar većine pravoslavnih manastira na prostoru ovog dijela Bosne hristonosne. Pronađen je manastirski pečat 1330 godine sa natpisom: IS + HS obraz Blagovjesti Presvete Bogorodice ljeta 1330 manastira Osovica.

Polovinom 16. vijeka Račanski ili Beočinski pomjanik pominje jeromonaha Isaiju i monahe Eftimija i Aksentija osovičke. U 17. vijeku Opširni popis bosanskog sandžaka (Tapu Tahrir Defteri) pominje kaluđera Avrama koji baštini posjed u Gornjoj Lepenici, a nešto kasnije to jest 1612. pominje se da je Minej, koji se danas nalazi u slavonskom manastiru Orahovica prepisan u hramu Svetog Nikole u manastiru Liplje u vrijeme preosvećenog mitropolita dabarskog gospodina Teodora i svečesnog osovičkog igumana gospodina Hristofora jeromonaha i svečesnog lipljanskog starca gospodina Gerasima jeromonaha. Samo četiri godine kasnije to jest 1616. zapisu na lipljanskom Psaltiru, štampanom u Veneciji 1570. godine, nalazimo da je u manastiru Osovici te godine rukopoložen u čin ”popa” (jeromonaha) jerođakon Simeon.

Krajem 17. vijeka završen austro – turski rat, austrijanci se povukli preko Save, a turci popalili sve naše svetinje, među kojima je bila i Osovica sa zabranom obnavljanja zbog srpskog učestvovanja na strani Austrije. Postoji zapis o razvlačenju imovine manastira Osovica koji kaže da je 1800. godine Kobaški beg koji je nosio titulu kapetana prodao poslednji kamen manastirske crkve i konaka u Slavonski kobaš za izgradnju austrijskih kuća i pomoćnih objekata.

Oko 1850. godine na mjesto samog manastira kobaški beg je naselio srpske porodice iz Ilove davši im dio manastirskog posjeda u vlasništvo da bi se zatro svaki trag o postojanju nekada slavnog manastira Osovice. Prota Toma Anđelić paroh derventski 191.8 godine bilježi da su austrougari prilikom aneksije Bosne i Hercegovine odnijeli kompletnu biblioteku crkvene opštine Derventa u kojoj su se čuvali stari i vrijedni rukopisi iz manastira u Motajici Osovice.

Po Božjem promislu 1964. godine porodice naseljene na samom manastirištu sele se u susjedna sela, a mjesto gdje je nekad bila svetinja ostaje ponovo slobodno. Sveštenici Slaviša Topić i Veroljub Maletić 2003. godine pronalaze temelje istorijskog manastira Osovica. 

Odmah 2008. počinje sa sređivanjem lokaliteta. Po blagoslovu Vladike Jefrema monah Dositej prelazi iz manastira Liplje u Osovicu. Na Vavedenje Presvete Bogorodice Episkop Jefrem je izvršio osvećenje privremenog manastirskog konaka sa kapelom. Na dan uspomene Svetog velikomučenika Prokopija Episkop Jefrem je 2010 osvetio temelje manastirskog hrama i konaka sa zimskom kapelom.

Na praznik Blagovjesti Presvete Bogorodice 2013. godine Episkom Jefrem je osvetio kapelu Svetog velikomučenika Prokopija. A na dan svetog velikomučenika Prokopija u manastiru Osovica su služili Episkopi: banjalučki Jefrem, sremski Vasilije i banatski Nikanor i tom prilikom, u prisustvu više hiljada vjernika, osvetili zvonik sa kapelom Svetog Nikolaja mirlikijskog čiji su ktitori braća Vladica i Zoran Lemić iz Banjaluke. Iste godine u manastir

Osovicu po blagoslovu Episkopa Jefrema dolaze jeromonah Teofil iz manastira Stuplje Imonahinja Jelena iz manastira Moštanice. Dolaskom jeromonaha Teofila počinje redovan bogoslužbeni život manastira, koji zahvaljući svevišnjem ima sve viŠe vjernika kome je ovaj manstir za srce prirastao.

Na dan kada je u Osovicu donešena čestica moštiju majke Matrone bio je mjesto na kojem se okupio ogroman broj vjernika koji su svojim dolaskom iskazali veliko poštovanje ovoj svetinji, koja je oživljena i iz nje odjekuju manastirska zvona koja nadaleko svjedoče o o ljubavi naroda prema svetinji.

Subscribe na naš YouTube kanal.

Pratite ”Micro Mrežu” na Facebooku, Instagramu i Twitteru.